Szwedzkie słowa w języku polskim

Historia Europy to historia wywierania wpływów poprzez wojny, wymianę handlową, aranżowane małżeństwa czy sojusze międzypaństwowe. To wszystko powodowało także wzajemne oddziaływanie na siebie kultur różnych krajów, a język jest podstawowym nośnikiem kultury. Polską i Szwecją przez pewien czas rządzili zresztą królowie z dynastii Wazów, której założycielem był Gustav Waza, a ostatnim zasiadającym na tronie potomkiem tego rodu: polski król Jan Kazimierz.

Język polski należy do grupy języków słowiańskich, a szwedzki do grupy języków germańskich, ale obie te grupy należą do rodziny języków indoeuropejskich. Wspólne pochodzenie naszych języków sprawia, że możemy w nich znaleźć wiele podobnie brzmiących słów. Na przykład: balkon - balkong, fotel - fotölj, kotlet - kotlett, smak - smak, karp - karp, kran - kran, kompot - kompott, flaszka - flaska, hełm - hjälm, szyld - skylt, szwagier - svåger.

Ombudsman, czyli Rzecznik Praw Obywatelskich

Jednym z takich słów jest ombudsman, które w języku szwedzkim istnieje od 1809r. i oznacza samodzielny, centralny organ państwowy, zajmujący się przede wszystkim ochroną praw jednostki, powiązany bezpośrednio z parlamentem i z reguły wybierany przez parlament. W drugiej połowie XX w. instytucja ta pojawiła się w wielu krajach europejskich. W Polsce funkcję ombudsmana pełni Rzecznik Praw Obywatelskich, którego urząd został ustanowiony w 1987r.

Troll

Słowo troll, które pojawia się w literaturze od XIII w., ma swoją genezę w językach skandynawskich. Trolle w tamtejszych wierzeniach to wielkie i silne, brzydkie i złośliwe stworzenia, które wyrządzały szkody ludziom i nie znosiły światła słonecznego.
Obecnie słowo to robi karierę w zestawieniu: „internetowy troll”, czyli człowiek stosujący trollowanie/ trolling (od ang. trolling for fish).

Skansen, czyli muzeum

W Polsce skansenem nazywamy muzeum etnograficzne na świeżym powietrzu pokazujące jak ludzie kiedyś mieszkali, żyli, pracowali. W Szwecji takie muzeum nazywane jest friluftsmuseum. Natomiast Skansen jest nazwą własną pierwszego z takich muzeów, utworzonego w 1891r. na wyspie Djurgården w Sztokholmie. A zatem jest to nazwa własna tylko jednego muzeum i znajdującego się tuż obok ogrodu zoologicznego.

Napa

Metalowy lub plastikowy zatrzask mocowany po obu stronach zapinanego ubrania.